کف پای صاف (Flat feet)
نویسنده: دکتر پاسچر
تاریخ : ۱۴۰۲/۸/۱۵
زمان مورد نیاز برای مطالعه : ۱۰ دقیقه
تعریف ناهنجاری کف پای صاف
کاهش ارتفاع قوس طولی داخلی پا را ناهنجاری کف پای صاف می‌گویند.
دلایل احتمالی بروز ناهنجاری کف پای صاف
وراثت، اضافه وزن، والگوس پاشنه، کوتاهی و انحراف زردپی آشیل، افزایش سطح تماس کف پا با زمین، انحراف انگشت شست به خارج، خستگی زودرس، تمایل زانو به تغییر شکل زانوی ضربدری.
عوارض ناهنجاری کف پای صاف
زانوی ضربدری، انگشت شست کج، چرخش داخلی درشت نی، پرونیشن پا به همراه دور شدن بخش قدامی پا و والگوس پاشنه یعنی چرخش پاشنه به خارج.
تشخیص و پیشگیری ناهنجاری ها پا با اپلیکیشن دکتر پاسچر
معرفی ناهنجاری کف پای صاف
کاهش ارتفاع قوس طولی داخلی پا را ناهنجاری کف پای صاف می‌گویند که شدت آن براساس میزان تغییرات ساختار اسکلتی پا به‌هنگام تحمل وزن، مشخص می‌شود. صافی کف پا در نوزادان و کودکان نوپا غیرعادی نیست؛ زیرا، قوس پا رشد کافی نداشته است. قوس کف پای اکثر افراد در دوران کودکی رشد می‌کند؛ اما، در برخی از افراد هرگز قوس پا ایجاد نمی‌شود.
طبقه‌بندی ناهنجاری صافی کف پا
انواع ناهنجاری‌های مرتبط با کف پا به‌صورت ذیل طبقه‌بندی می‌شوند:
- کف پای صاف حقیق (True flat foot) یا پای پهن (Pes planus):
این ناهنجاری، شدیدترین ناهنجاری پا محسوب می‌شود که در آن قوس طولی داخلی پا کاهش یافته و لبه داخلی پا صاف می‌گردد. این وضعیت ممکن است همراه با درد بوده و در عملکرد طبیعی پا اختلال ایجاد نماید.
- کف پای صاف عملکردی (Functional flat foot):
نوعی ناهنجاری است که به‌دلیل ضعف و کشیدگی عضلات، رباط‌ها و نیام کف پایی ایجاد می‌شود. چناچه این وضعیت اصلاح نگردد؛ مفاصل مچ پا، زانو، ران و نواحی لگنی کمری را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.
- کف پای صاف منعطف (Flexible flat foot):
تشخیص این ناهنجاری با کاهش قوس‌های پا حین تحمل وزن امکان‌پذیر است؛ اما، هنگامی که وزن بر روی پاها نباشد، قوس‌های ناحیه کف پا به صورت طبیعی دیده می‌شود.
- کف پای صاف کاذب (False flat foot):
این ناهنجاری وضعیتی واقعی نیست؛ بلکه، به‌دلیل وجود یک پد چربی روی سطح کف پا ایجاد می‌گردد و بیشتر در کودکان قابل مشاهده است.
عوارض جانبی احتمالی ناهنجاری کف پای صاف
صافی کف پا، منجر به انتقال وزن بدن به نواحی داخلی پا شده و سبب اعمال نیروهای غیرطبیعی به ساختار اسکلتی و بافت‌های نرم این نواحی می‌شود. تغییرات وضعیتی در ناحیه کف پا باعث تغییر در الگوهای وضعیتی سایر مفاصل به‌ویژه مفصل زانو و مفاصل کف پایی انگشتی شده که می‌تواند زمینه ساز بروز انحرافات وضعیتی ثانویه از جمله زانوی ضربدری و انگشت شست کج گردد. چرخش داخلی درشت نی (Internal tibial torsion)، چرخش داخلی پا (Pronation) به‌همراه دور شدن بخش قدامی پا (Forefoot abduction) و والگوس پاشنه (Calcaneo Valgus) یعنی چرخش پاشنه به خارج، از دیگر اثرات بروز کف پای صاف است.
ناهنجاری های قوزک پا؛ نشانه‌ها و ورزش درمانی
علل و دلایل احتمالی بروز ناهنجاری کف پای صاف
- وراثت
- اضافه وزن
- والگوس پاشنه
- پای پزرگ و پهن
- انحراف خارجی قسمت قدامی یا خلفی پا
- عدم تعادل بین قدرت و طول عضلات یا ضعف/فلجی در عضلات
عوارض و منابع احتمالی درد ناشی از ناهنجاری کف پای صاف
- برآمدگی استخوان ناوی
- افزایش سطح تماس کف پا با زمین
- انحراف انگشت شست به خارج
- کوتاهی و انحراف زردپی آشیل و والگوس پاشنه
- خستگی زودرس و کاهش برخی توانایی‌های عملکردی
- تمایل زانو به تغییر شکل زانوی ضربدری
ملاحضات درمانی و اصلاحی ناهنجاری کف پای صاف
از آنجایی که پا یکی از بخش‌های مهم و راهبردی بدن می‌باشد و تنها محل اتصال بدن با زمین در وضعیت‌های مختلف ایستا و پویا است؛ درنتیجه، لازم است وضعیت پاها به طور منظم مورد بررسی قرار گیرد.
ناهنجاری کف پای صاف، منجر به تغییر الگوی طبیعی انتقال وزن در اندام تحتانی شده و احتمال بروز آسیب و اعمال نیروهای غیرمتعارف فشاری و کششی را به ترتیب در نواحی خارجی و داخلی مفصل زانو و مچ پا افزایش می‌دهد.
استفاده از کفی و کفش طبی به‌همراه تمرینات اصلاحی زیر نظر متخصص بسیار مفید است. تقویت عضلات جهت نگهداری قوس طولی داخلی و کشش تاندون آشیل نیز توصیه می‌شود. همچنین کاهش وزن در افراد دارای اضافه وزن لازم است.
با توجه به اینکه چندین نوع صافی کف پا داریم؛ درنتیجه، مهمترین و اصلی ترین کار، تشخیص درست می‌باشد. از آنجایی که چرخش پاشنه، انحراف زانوها و بسیاری از نشانه‌های دیگر از دلایل صافی کف پا می‌باشند، قبل از تجویز حرکات اصلاحی یا کفی طبی، ریشه‌یابی صافی کف پا بسیار مهم است؛ به‌ویژه آنکه، شیوه درمان رفع ناهنجاری و درمان آن، بسیار وابسته به زمان تشخیص است. در بسیاری از موارد تشخیص به‌موقع در زمان طلایی، باعث رفع ناهنجاری صرفا با انجام چند حرکت اصلاحی خواهد شد و از طرفی، عدم تشخیص و انجام حرکات اصلاحی به‌موقع منجر به تبدیل ناهنجاری به بیماری شده که در این صورت، تنها راهکار انجام عمل جراحی جهت رفع عارضه خواهد بود. علاوه براینکه، ممکن است ناهنجاری به صورت کامل درمان نشود و عوارض جانبی نیز به‌همراه داشته باشد.
لذا، با توجه به اینکه عموما بازه طلایی رفع عارضه با استفاده از حرکات اصلاحی مابین سنین 7 الی 17 سال می‌باشد، ضروری است جهت تشخیص به‌موقع والدینی که فرزندانی در این بازه سنی دارند، نسبت به ارزیابی سالانه یا شش ماه یکبار سلامت کف پای فرزندان خود در مراکز تشخیصی-درمانی معتبر، اقدام نمایند. گروه دکتر پاسچر، مفتخر است که این ارزیابی را توسط اپلیکیشن به‌روز، کارآمد و در دسترس که هزینه‌های زمانی و مالی را برای شما به حداقل می‌رساند، در اختیار شما قرار دهد.
برای دانلود اپلیکیشن دکترپاسچر کلیک کنید
کسانی که ناهنجاری کف پای صاف دارند، بیشتر در معرض عدم تعادل عضلانی در ناحیه مچ پا، ساق پا و لگن خود هستند. به طور کلی، افرادی که ناهنجاری کف پای صاف دارند ممکن است در هنگان راه رفتن یا دویدن تعادل و ثبات لازم را نداشته و این مسئله باعث می شود که آن‌ها بیشتر مستعد افتادن و آسیب باشند.
اگر ناهنجاری کف پای صاف دارید، ممکن است هنگام ایستادن یا راه رفتن، مچ پاهای شما کمی به سمت داخل بچرخد. این تغییر در الگوی راه رفتن، می‌تواند بر روی هم‌ترازی زانوها و لگن شما تأثیر بگذارد. درنتیجه، هنگام وارد آمدن ضربه و عدم تعادل در مفاصل اصلی، فشار زیادی به قسمت پایین کمر شما وارد شده که باعث درد مزمن می‌شود.
فشار بیش از حد و مکرر بر روی پاها با حمل کوله پشتی سنگین در حین پیاده‌روی، می‌تواند منجر به آسیب شود. از آسیب‌های رایج می‌توان به کپسولیت یا التهاب بافت‌های اطراف مفاصل اشاره کرد که درد و تورم را به‌همراه دارد.
ارسال دیدگاه